رفع سو اثر از چک؛ شرایط و مراحل

  چک یکی از اسناد جایگزین پول است. بدین معنا که به جای استفاده از پل نقد می توانیم از چک استفاده کنیم. معمولا در معاملاتی که مبالغ کلان جا به جا می شود چک می تواند  بهترین گزینه باشد . البته این به معنای عدم استفاده از چک در مبالغ کمتر و خرد تر نیست. صادر کننده چک می تواند برای هر معامله و مبلغی که مد نظر دارد چک صادر نماید. چک دستور پرداخت به بانک است. با این توضیح که صادر کننده با آگاهی از وجوهی که در بانک و در حساب خود قرار داده است به  بانک دستور می دهد که مبلغ مندرج در چک را به دارنده چک تحویل دهد یا به حساب مشخص شده واریز نماید. چنانچه صادر کننده چک به میزان مبلغی که چک صادر کرده، در حساب خود وجه نداشته باشد چک اصطلاحا برگشت خورده و آثار سویی برای صادر کننده خواهد داشت. صادر کننده چک می تواند با توجه به شرایط و مراحل قانونی آثار سو چک برگشتی را از بین ببرد.با توجه به اهمیت این موضوع قصد داریک که ابتدا راجع به مفهوم رفع سو اثر و سپس شرایط و ماحل آن توضیحات کاملی ارائه دهیم. 

مهم ترین عناوین این مقاله

• رفع سوء اثر از چک به چه معناست؟
• شرایط قانونی رفع سوء اثر از چک
•  روند و مراحل رفع سوء اثر از چک 
• چگونه رفع سوء اثر چک برگشتی را استعلام بگیریم؟

                                                         جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید

رفع سوء اثر از چک به چه معناست؟

برای رسیدن به پاسخ این سوال باید ابتدا تعریفی از چک و نحوه اعمال سوء اثر در چک بپردازیم. سپس با به نحوه رفع آثار سوء چک برگشتی آشنا شویم. چک مطابق ماده 310 قانون تجارت تعریف شده است. این ماده بیان می دارد: چک نوشته‌ای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال‌علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می‌نماید. به موجب این تعریف مشخص می شود که چک به عنوان سند جایگزین پول و جهت پرداخت پول به دارنده استفاده می شود. پس در این قسمت با تعریف چک و کارکرد آن آشنا شدیم.
اما چنانچه صادرکننده چک به میزان مبلغی که در چک درج شده، وجهی نزد بانک نداشته باشد چک برگشت می خورد و برگشت چک به عنوان یک اثر و پیامد منفی برای  صادرکننده چک ثبت می شود.
صادرکننده باید سوءاثر چک خود را به نحو قانونی برطرف نماید چرا که عدم بر طرف سوء اثر چک می تواند محدودیت و پیامدهای منفی برای صادر کننده داشته باشد.
در نهایت اگر بخواهیم پاسخ مناسبی به پرسش فوق الذکر ارائه بدهیم باید بگوییم که سو اثر از چک یعنی صادر کننده باید سابقه برگشت چک را از حافظه مالی و حسابی خود رفع و پاک نماید.

شرایط قانونی رفع سوء اثر از چک

در تیتر قبلی مقاله به معمای رفع سوء اثر از چک نگاهی داشتیم و بیان کردیم رفع سوء اثر از چک یعنی صادر کننده باید سابقه برگشت چک را از حافظه مالی و حسابی خود رفع و پاک نماید. اما باید بدانیم که برای رفع سوء اثر از چک باید شرایط قانونی وجود داشته باشد. در این قسمت از مقاله قصد داریم به شرایط قانونی رفع سوء اثر از چک بپردازیم.
انقضای مدت قانونی و عدم ثبت شکایت علیه چک دو شرط مهم اقدام برای رفع سو اثر از چک می باشد. در ذیل به تفسیر هر کدام از این شرایط می پیردازیم.

انقضای مدت  قانونی : یکی از شرط های قانونی رفع سوء اثر از چک، منقضی شدن مدت قانونی برای رفع سوء اثر است.  قبل از اصلاحیه اخیر توسط بانک مرکزی، مدت زمان انقضای مدت سوء اثر از چک 7 سال بود مه با تغیییرات و اصلاحیه هایی که اخیرا انجام شده به 3 سال کاهش پیدا کرده است.  بعد از گذشت 3 سال سوء اثر خود به خود از حافظه مالی و حسابی شخص پاک می گردد.

عدم ثبت شکایت علیه چک:  شرط بعدی برای رفع سوء اثر از چک، دومین شرط،  این است که از لحاظ حقوقی و کیفری شکایتی ، علیه چک برگشتی  ثبت نشده باشد.

 روند و مراحل رفع سوء اثر از چک 

در تیترهای قبلی راجع به مفهوم و شرایط سوء اثر از چک صحبت کردیو و گفتیم که در صورتی که 3 سال از زمان صدور چک بلامحل بگذدر و هیچ دعوای حققوی و کیفری علیه آن ثبت نشود، از چک رفع سوء اثر می شود.  اما در این مرحله قصد داریم به روند و مراحل رفع قانونی رفع سوء اثر از  چک  مطابق تبصره 3 ماده 5 مکرر قانون صدور چک بپردازیم. شرایط قانونی به شرح زیر می باشد:

تبصره 3- در هر یک از موارد زیر، بانک مکلف است مراتب را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی اعلام کند تا فورا و به صورت برخط از چک رفع سوءاثر شود.
الف - واریز کسری مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک محال علیه و ارائه درخواست مسدودی که در این صورت بانک مکلف است ضمن مسدود کردن مبلغ مذکور تا زمان مراجعه دارنده چک و حداکثر به مدت یک سال، ظرف مدت سه روز واریز مبلغ را به شیوه ای اطمینان بخش و قابل استناد به اطلاع دارنده چک برساند.

ب- ارائه لاشه چک به بانک محال‌علیه؛ در این روش صادر کننده باید با ترتیب دادن روشی برای پرداخت وجه چک، لاشه چک را از دارنده دریافت کند و به بانک تحویل دهد و با دریافت رسید از بانک از چک رفع سوء اثر می شود.

ج- ارائه رضایت نامه رسمی (تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) از دارنده چک یا نامه رسمی از شخص حقوقی دولتی یا عمومی غیردولتی دارنده چک؛ پس از دریافت رضایت نامه، صاحب چک باید رضایت نامه ممهور به مهر دفتر خانه را به بانک تحویل دهد. 

د- ارائه نامه رسمی از مرجع قضائی یا ثبتی ذی صلاح مبنی بر اتمام عملیات اجرائی در خصوص چک؛

ه- ارائه حکم قضائی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب در خصوص چک؛

و- سپری شدن مدت سه سال از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت مشروط به عدم طرح دعوای حقوقی یا کیفری در خصوص چک توسط دارنده.

چگونه رفع سوء اثر چک برگشتی را استعلام بگیریم؟

در بخش های قبل در مورد مفهوم رفع سوء اثر از چک، شرایط و مراحل رفع سوء اثر اشاره کردیم و بیان کردیم که نهایتا ظرف 3 سال در صورت عدم ثبت شکایت حقوقی و کیفری از چک رفع سوء اثر می شود. اما در صورتی که بعد از گذشت این مدت در صدد اخذ استعلام رفع سوء اثر از چک باشیم باید چه اقداماتی انجام بدهیم؟
برای استعلام از رفع سوء اثر از چک می توانیم حسب مورد از دو راه حضوری و غیر حضوری اقدام کنیم.
غیر حضوری : اگر قصد استعلام از رفع سوء اثر چک را دارید می توانید از طریق اپلیکیشن ساد 24 به صورت غیر حضوری استعلام خود را انجام دهید. این اپ با اتصال به بانک مرکزی و نصب بر روی گوشی به راحتی امکان اخذ تعداد چک های برگشتی و آمار رفع سو اثر از چک ها را گزارش می دهد. استفاده از این اپلیکیشن رایگان است. 
 
حضوری :  چنانچه تعداد چک های برگشتی شما زیاد باشد باید از طریق حض.ری و مراجعه به بانک مرکزی  استعلامات مورد نیاز را دریافت کنید.

مشاوره حقوقی با وکیل گروه وکلای حقوق بشر
گروه وکلای حقوق بشر با بهره مندی از وکیل خوب، متخصص و با سابقه در تمامی زمینه های حقوقی می تواند به صورت حضوری مشاوره حقوقی ارائه دهد. این موسسه حقوقی در کنار اساتید دانشگاه و کارشناسان حقوقی با کمک وکیل خانواده، طلاق، مهریه، نفقه، ثبتی، اداری و تجاری آماده و پذیرای ارائه خدمات تخصصی در حیطه مور نظر شما می باشد.
انجما مشاوره حقوقی تخصصی می تواند در موفقیت شما در پرونده و ارائه بهترین راهکار کار گشا باشد.در صورت نیاز به حضور و تعیین وقت مشاوره با تلفن گویای مجموعه تماس حاصل فرمائید تا کارشناسان ما در کمترین زمان پاسخگوی شما باشند.

                                                           جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید