سرقت چک؛ مجازات و نحوه پیگیری قانونی

چک به عنوان سندی که سالهاست جایگزین چول نقد شده است در بسیاری از معاملات و معادلات بازاری مورد استفاده قرار می گیرد. چک به واسطه سهولت در پرداخت نقش بسیار مهمی در مبادلات مالی بین افراد ایفا کرده است. با وجود مزیت هایی که چک برای صادرکننده و دارنده ایجاد کرده است اما عدم آگاهی از قوانین و مقررات این حوزه، سبب ایجاد مشکلات قانونی و به دنبال آن پرونده های حقوقی و کیفری شده است. 
یکی از مهم ترین مشکلاتی که در حیطه اسناد تجاری به ویژه چک حائز اهمیت است، سرقت و دزدیدن چک است. با سرقت چک شرایط سو استفاده از اسین سند به راحتی ممکن  می شود. لذا دارنده سند تجاری یا ذی نفع باید در اولین فرصت از طریق قانونی راه های سو استفاده از چک را بسته و مانع از مشکلات و پیچیدگی های حقوقی و قانونی شود.
به دلیل اهمیت ویژه اسناد تجاری و تاثیر آن بر سرنوشت مالی افراد قانون گذار با شناخت و بررسی این جرم ، مجازات هایی برای مرتکب و سارق در نظر گرفته است.
در این مقاله قصد داریم به جزئیات این موضوع مهم بپردازیم. چنانچه درگیر مشکلات قانونی سرقت چک هستید، مقاله را تا انتها مطالعه  کرده و در صورت نیاز با وکیل دادگستری مشورت نمائید.

مهم ترین عناوین این مقاله

• تعریف قانونی جرم سرقت چک
• سرقت چک چه مجازاتی دارد؟ 
• مراحل پیگیری سرقت چک

                                                        جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید

تعریف قانونی جرم سرقت چک 

در ابتدای مقاله به اهمیت چک و نقش این سند تجاری در معادلات و بازار اشاره کردیم.  چک در صورتی که به شکل سفید امضا صادر شده باشد، ضریب سو استفاده از آن را  افزایش می دهد. لذا سرقت یا دزدیده شدن چک می تواند پیامدهای زیادی برای طرفین داشته باشد. سرقت در قانون مجازات اسلامی در عناوین مختلفی به کار رفته و حسب مورد مجازات های خاص خود را در پی دارد. یکی از انواع سرقت، سرقت چک می باشد. قانون مجازات اسلامی  نیز با درک اهمیت این موضوع به جرم سرقت در چک نیز پرداخته است. سرقت چک بدین معناست که چک ، توسط سارق به صورت عمدا و بدون رضایت  دارنده یا ذی نفع  ربوده و دزدیده شود. جرایم مربوط به چک به عنوان مهم ترین سند تجاری فقط به سرقت محدود نمی شود. خیانت در امانت، سو استفاده از چک سفید امضا، جعل و غیره بخشی از جرایمی هستند که به واسطه چک محقق می شوند.

سرقت چک چه مجازاتی دارد؟ 

همان طور که بالاتر و در تیتر های قبلی مقاله اشاره کردیم. سرقت در قانون مجازات به دو نوع حدی و تعزریری تقسیم می شود. سرقت حدی دارای شرایطی است که تحت عناوین 14 گانه در قانون مجازات بررسی می شود. در صورتی که سرقتی حدی نباشد در قالب سرقت تعزیری بررسی می شود. سرقت چک نیز حسب مورد وبا توجه به شرایط می تواند در قالب های مختلفی قرار بگیرد.
برای فهم بهتر مجازات سرقت چک  مثال های مختلفی از سرقت و ربایش چک در ادامه خواهیم داشت:
یکی از موارد سرقت که هر روزه به تعداد آنها اضافه می شود،  مصداق ماده 657 قانون مجازات اسلامی است. این ماده بیان می دارد: هر کس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیف‌زنی - جیب‌بری و امثال آن شود به حبس از یک تا پنج سال و تا (74) ضربه شلاق ‌محکوم خواهد شد.
بدین صورت که چنانچه از طریق کیف قاپی یا جیب بری چکی از کسی به سرقت برود، مطابق ماده 657 عمل می شود. در این حالت مجازات سارق، از یک تا پنچ سال حبس خواهد بود. 
چنانچه چک به صورت سفید امضا باشد و با سرقت چک، مجرم از آنها سو استفاده نماید به مجازات مقرر در ماده 673 محکوم می شود. این ماده بیان می دارد:
" هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به وی سپرده شده است و یا به هر طریق آن را به دست آورده ، سوء استفاده نماید ، به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد " 

در برخی از موارد علاوه بر سرقت چک، جعل در امضا یا مندرجات چک رخ می دهد. در این وضعیت، مرتکب علاوه بر جبران‌ خسارت وارده به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد .

مراحل پیگیری سرقت چک 

در قسمت های قبل به توضیح چک سرقتی، مجازات و ماده قانونی آن اشاره کردیم. اما در صورتی که چک ما مورد  سرقت قرار گرفت باید چه اقداماتی انجام بدهیم؟ آیا روش هایی وجود دارد تا بتوانیم از سو استفاده چک سرقتی جلوگیری کنیم؟ در این قسمت قصد داریم، به این سوالات پاسخ دهیم.
جهت پیگیری چک سرقتی باید به ماده 14 قانون صدور چک توجه کنیم. صادرکننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها با تصریح به اینکه چک مفقود یا سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده می‌تواند کتبا دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. بانک پس از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌نماید.
دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده 7 این قانون به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.
مطابق متن این ماده صادر کننده چک، ذی نفع یا قائم مقام آنها می توانند با تصریح مفقود شدن یا دزدیده چک کتبا دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. بانک بعد از احراز هویت دستور دهنده ، از پرداخت وجه چک خودداری خواهد کرد.

مطابق تبصره دو ماده 14 قانون صدو رچک،  دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت یک هفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم نماید در غیر این صورت پس از انقضا مدت مذکور بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده چک وجه آن را پرداخت می‌کند.
بنابراین برای پیگیری حضوری سرقت چک باید به بانک مراجعه و دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک داده در این شرایط مطابق تبصره یک ماده 14 قانون صدور چک، در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری نماید.
مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری
گروه وکلای حقوق بشر با بهره مندی از وکیل متخصص در تمامی زمینه های قانونی می توانند بهترین راهکار را برای پرونده شما ارائه دهند. وکلای این موسسه با داشتن تحصیلات عالی، سابقه درخشان و تعهد بالای کاری تمام تلاش خود را  برای پیروزی و موفقیت شما انجام می دهند. گروه وکلای حقوق بشر با داشتن دپارتمان تخصصی  و وکیل در وصول مطالبات چک، سفته، ملکی، خرید و فروش، اجاره و مشارکت یکی از بهترین و تخصصی ترین موسسات حقوقی است که شما با اطمینان خاطر می تواند روند پرونده خود را به دستان توانمند وکلای این موسسه حقوقی بسپارید.
جهت ارتباط با معروفترین وکیل دادگستری با تلفن گویای مجموعه تماس حاصل فرمائید تا به کارشناسان ما در کمترین زمان پاسخگوی شما باشند.

                                                          جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید