آیا می توانیم ارث خود را ببخشیم؟
بعد از فوت متوفی سهم الارث بین وراث تقسیم می شود. با تقسیم سهم الارث هر وارثی مالک سهمی است که طبق قانون به او رسیده است. لذا به دلیل مالکیت بر سهمی که دارند می توانند مطلقا هر معامله یا دخل و تصرفی که مخالف قوانین و حقوق دیگران نباشد را انجام دهد.
از جمله تصرفاتی که مد نظر قانون گذار نیز بوده است، بخشیدن ارث به دیگری اعم از وراث یا غیر وراث است. بخشش ارث نیز مورد توجه قانون گذار بوده است و در این خصوص پیش بینی های لازم را انجام داده است. بخشش ارث صرفا در صورتی دارای اعتبار قانونی است که مطابق شرایط و ضوابط قانونی به تملیک طرف دیگر درآمده باشد.
لذا در این مقاله قصد داریم راجع به شرایط بخشیدن ارث و سایر نکات حقوقی این موضوع مهم و مبتلا به صحبت کنیم. چنانچه در این موارد سوالی دارید، تا انتها مقاله را مطالعه کنید و برای مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری تماس بگیرید.
مهم ترین عناوین این مقاله
- بخشش ارث چه شرایطی دارد؟
- جهت بخشش ارث به چه مدارکی نیاز داریم؟
- پیامدهای بخشش ارث چیست؟
جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را کلیک نمایید
بخشش ارث چه شرایطی دارد؟
برای بخشش سهم الارث خود باید مطابق مواد و شرایز قانون مدنی اقدام نمائید. رعایت این شرایط برای بخشش ارث به وراث یا هر فرد دیگری یکسان و ضروری است. بخشش ارث می تواند در قالب عقود وعین یا حتی در قالب ماده 10 قانون مدنی انجام شود. اما عقد هبه یکی از انواع پر تکراری است که برای بخشش ارث یا سهم الارث مورد استفاده قرار می گیرد.
بخشیدن ارث مانند هر عمل حقوقی دیگری دارای آثاری است لذا به دلیل اهمیتی که موضوع برای هر دو طرف معامله دارد به صورت کلی به شرایط بخشش ارث اشاره می کنیم:
برای انعقاد هر عقدی و حتی بخشش و هبه ارث باید مفاد ماده 190 قانون مدنی رعایت شود.
شخصی که در صدد بخشش ارث یا سهم الارث می باشد، باید اهلیت قانونی یعنی عقل، بلوغ و رشد را جهت انعقاد قرارداد داشته باشد.
این شخص باید با رضایت، اختیار و بدوت اجبار و اکراه ارث یا سهم الارث خود را به دیگری ببخشد.
هدف از بخشش ارث و هدف از این معامله باید مشروع و قانونی باشد. لذا اگر بخشش ارث برای فرار از دین و عدم دسترسی طلبکاران به اموال بدهکار باشد، معامله صحیحی نخواهد بود.
در راستای ماده 190 قانون مدنی موضوع معامله و قرارداد که ارث می باشد باید دقیق، معین و معلوم باشد.
اگر فردی قصد دارد تا با عقد هبه سهم الارث خود را به دیگری ببخشد باید سهم الارث وی محقق شده باشد و یک موضوع ظنی و احتمالی نباشد. همچنین باید حق تصرف در مال را داشته باشد و به عنوان آن مال شناخته شود تا بتواند آن را به دیگران انتقال دهد یا ببخشد. و در نهایت، در صورتی که بخشش در قالب هبه می باشد، قبض و قبول توسط هبه گیرنده محقق شود.
جهت بخشش ارث به چه مدارکی نیاز داریم؟
یکی از پر تکرار ترین پرسش ها پیرامون بخشش ارث، مبنی بر این است که مدارک لازم برای بخشش ارث چه می باشد؟ لذا در این بخش از مقاله، قصد داریم، پرسش مطروحه را بررسی کرده و به آن، پاسخ دهیم. مدارک لازم برای بخشش ارث، عبارتند از:
اسناد و اوراق هویتی؛
گواهی انحصار وراثت؛
رای دادگاه در خصوص تقسیم ترکه یا در صورتی که محجور میان وراث نبوده، تقسیم نامه تنظیمی میان وراث
پیامدهای بخشش ارث چیست؟
پس ار بررسی جنبه های مختلفی از بخشش ارث و بیان نکات حققوی حائز اهمیت، باید به آثار و پیامد های بخشش ارث بپردازیم. همان طور که می دانیم هیچ عمل حقوقی بی تاثیر نیست و قطعا هر عمل یا واقعه حقوقی با آثاری همراه است. بخشش ارث نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این مقاله قصد داریم به نکات حقوقی اشاره کنیم که ممکن است سوالا بسیاری از همراهان ما باشد.
آثار و نتایج بخشش ارث، به شرح زیر خواهند بود:
با بخشش ارث، مالکیت ارث برای ظرف مقابل خواهد بود و ایشان بعد از بخشش سه ملالرث به عنوان مالک می تواند هر گونه دخل و تصرفی که مخالف قوانین و حقوق دیگران نباشد را در مال مورد نظر اعمال نماید.
با بخشش ارث همان طور که مالیکت مال به دیگری منتقل می شود، مالکیت از ید مالک قبلی خارج می شود و دیگر نمی تواند هیچ گونه دخل و تصرفی در مال یا اموال مورد نظر اعمال نماید.
اما سوال مهمی که ذهن بسیاری از افراد را به قول مشغول کرده است این است که آیا بعد از بخشش می توانم مال خود را پس بگیرم؟
امکان رجوع از هبه ارث میسر است؟
برای پاسخ به این سوال باید نحوه هبه و شروط ضمن قرارداد هبه بررسی شود و نمی توان به صورت کلی و برای هر موضوعی تفسیر واحدی ارائه داد. اما باید بیان کنیم که در صورتی که بخشش ارث در قالب هبه باشد فقط در حالتی می توانیم از هبه رجوع نماییم که:
مال موهبه، موجود بوده و به دیگری منتقل نشده باشد؛
شخصی که ارث به او هبه شده، پدر و مادر و یا فرزند متهب (هبه گیرنده) نباشد؛
هبه ارث، به صورت معوض انجام نشده باشد یا در شرایطی که هبه سهم الارث، معوض بوده، عوض گرفته نشده باشد؛
در ارث (عین موهوبه)، تغییری حاصل نشده باشد.
چنانچه بخشش ارث در قالب عقد صلح باشد، صرفا در یک حالت می تواند از بخشش رجوع کند که حق فسخ قرارداد صلح به موجیب یکی از موارد قانونی برای هبه دهنده یا واهب فراهم شود. در غیر این صورت امکان رجوع و برگشت از هبه وجود ندارد.
جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را کلیک نمایید