قرارداد رهن خودرو؛ شرایط و آثار قانونی

عقد رهن به عنوان یکی از عقود معین در قانون راهی برای حفظ حقوق طلبکاران می باشد. قانون گذار با رسمیت شناختن حقوق طلبکاران سعی کرده است با در نظر گرفتن شرایطی برای پرداخت دین طلبکار از حقوق آنها در مقابل سو استفاده بدهکار محافظت نماید. 
قرارداد رهن دارای شرایط و ضوابطی است که باید مطابق قانون تنظیم شود تا طلبکار بتواند نهایت استفاده از امتیازات قانونی عقد رهن را ببرد.
موضوع عقد رهن می تواند زمین، ملک، ماشین یا هر مال منقول یا غیر منقول ارزشمندی باشد. موضوع این مقاله قرارداد رهن خودرو می باشد. قرارداد رهن می تواند بهصورت شفاهی یا کتبی محقق شود. در صورتی که عقد رهن به صورت کتبی در نظر باشد باید شرایط قانونی قرارداد رعایت شود در غیر این صورت آثار جبران ناپذیری برای طلبکار یا بدهکار دارد.
در این مقاله قصد داریم به نحوه تنظیم قرارداد رهن خودرو، شرایط و آثارآن بپردازیم. 

مهم ترین عناوین این مقاله

• قرارداد رهن خودرو چیست؟
• شرایط تنظیم قرارداد رهن خودرو 
• نکات حقوقی تنظیم قرارداد رهن خودرو
•  قرارداد رهن خودرو چه آثاری دارد؟ 

                                                         جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید

قرارداد رهن خودرو چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که قراداد رهن خودرو چیست؟ باید ابتدا به مفهوم و تعریف عقد رهن توجه کنیم. ماده 771 قانون مدنی به تعریف عقد رهن اشاره کرده و بیان می دارد:
"رهن، عقدی است که به موجب آن، مدیون مالی را برای وثیقه، به داین می دهد. ‌رهن دهنده را راهن و طرف دیگر را مرتهن می گویند." 
مطابق این ماده چنانچه  شخصی به دیگری بدهکار باشد جهت اطمینان از پرداخت طلبکار می تواند مالی را از بدهکار جهت حصول اطمینان به عنوان وثیقه در قالب عقد رهن دریافت نماید 
با وجود عقد رهن در صورتی که بدهکار، دین خود را پرداخت نکند طلبکار می تواند طلب خود را با فروش مال مورد وثیقه برداشت نماید. اما چنانچه بدهکار طلب خود را به موقع و در موعد مقرر پرداخت نماید، طلبکار یا مرتهن باید از مال مورد رهن که در این مقاله خودرو می باشد، فک رهن نماید و مال را به راهن تحویل دهد. 
قرارداد رهن خودرو قراردادی است که راهن می تواند به جای ملک یا سایر اموال غیر منقول، خودرو خود را موضوع عقد رهن قرار دهد و به جهت تضمین پرداخت خودرو خود را تحت عنوان وثیقه به  طلبکار بسپارد.

شرایط تنظیم قرارداد رهن خودرو 

تنظیم قرارداد یکی از امور تخصصی است که جز از عهده حقوق دانان و متخصصین این امر بر نمی آید. لذا توصیه می کنیم به مطالب کلی و اجمالی بسنده نکنید و برای اطمینان خاطر و تنظیم یک قرارداد حقوقی حتما به یک وکیل پایه یک دادگستری مراجعه کرده و از مشاوره حقوقی در این زمینه بهره مند شوید.
اما به طور کلی برای تنظیم قرارداد رهن یکسری شرایط قانونی لازم است. علاوه بر شرایط عمومی صحت معامله که در ماده 190 قانون مدنی اشاره شده، شرایط اختصاصی عقد رهن برای تنظیم قرارداد ضروری است.  در ذیل به شرایط عقد رهن  اشاره می کنیم:
مهم ترین و اولین شرط برای تنظیم قرارداد وجود یک دین بین راهن ومرتهن است. در صورتی که دینی وجود نداشته باشد، موضوع برای تنظیم قرارداد رهن خودرو وجود ندارد. 
شرط بعدی امکان قبض خودرو به طلبکار یا هر شخصی که در ضمن قرارداد  طرفین به تحویل خودرو به آن شخص توافق کرده اند. 
اهلیت طرفین در انعقاد قرارداد رهن خودرو به عنونا یکی از شروط عمومی مورد توجه است. عقل، بلوغ و رشد طرفین از شروط اساسی تنظیم قرارداد است. 
شرط مهم دیگر برای تنظیم قرارداد اختیار، رضایت و عدم اکراه طرفین برای تنظیم قرارداد رهن خودرو است. 
شرط مهم دیگر، مشروع بودن هدف معامله برای تنظیم قراردادن رهن خودرو است. 
شرط مهم دیگر برای تنظیم این قرارداد معین بودن موضوع قرارداد رهن خودرو خواهد بود.
و به عنوان آخرین شرط باید به قابل نقل و انتقال بودن خودروی مورد رهن اشاره کنیم. به عبارتی خودرویی که در رهن دیگری قرار می گیرد نباید قابل توقیف و در رهن شخص دیگری باشد. 

نکات حقوقی تنظیم قرارداد رهن خودرو

بعد از آشنایی با مفهوم و شرایط تنظیم قرارداد رهن خودرو، باید به نحوه تنظیم قرارداد رهن خودرو بپردازیم. تنظیم این  قرارداد چه به صورت دستی و عادی و چه به صورت رسمی دارای شرایط و فحوای یکسانی است که برای تنظیم قرارداد صحیح مورد نیاز است .
هر قرارداد رهنی شامل بخش های یکسانی مثل مشخصات راهن، مرتهن ، مال مورد رهن، شرایط پرداخت، میزان دین، مدت زمان رهن، شروط قرارداد و امضای طرفین به انضمما شهود خواهد بود.
در قسمت مشخصات طرفین باید اطلاعات هویتی افراد نوشته شود به جهت اطمینان بیشتر باید اطلاعات ذکر شده با اسناد هویتی طرفین تطبیق داده شود و کپی اسناد هویتی ضممیه قرارداد شود.
در بخش مشخصات عین مرهونه باید مشخصات خودرو مطابق کارت ماشین به درستی ذکر شود. این مشخصات شامل مدل، رنگ، شماره پلاک، سال ساخت و غیره می شود.
در قسمت میزان دین و مدت قرارداد، باید مبلغ دقیق دین و مدتی که خودرو در رهن طلبکار می باشد دقیقا ذکر شود. 
در بخش شروط قرارداد رهن، طرفین می توانند هر شرطی که خلاف قوانین نباشد را در ضمن قراردداد قرار دهند. به عنوان مثال مرتهن چطور و به چه نحوی می تواند از عین مرهونه استفاده نماید و یا مرتهن در چه شرایطی و چه زمانی می تواند عین مرهونه را جهت استیفای طلب خود بفروشد.
در بخش امضا طرفین باید علاوه بر ذکر نام و نام خانوادگی امضا و اثر انگشت خود را ثبت کنند همچنین اگر قرارداد شهودی دارد باید شهود نیز قرارداد را امضا نمایند.

 قرارداد رهن خودرو چه آثاری دارد؟ 

هر عملی در دنیای حقوق دارای آثاری است که دارای تبعات حقوقی مثبت و منفی خواهد بود. عقد رهن ماشین نیز به عنوان یک عمل حقوقی از آثار و پیادمدهای حقوقی تبعیت می کند.لذا در این قسمت از مقاله قصد داریم  تا درباره آثار عقد رهن خودرو از منظر قانونی نگاهی بندازیم.
آثار این قرارداد عبارتند از:
با تنظیم عقد رهن، مالکیت عین مرهونه در ید راهن باقی می ماند و مالکیت مال به مرتهن منتقل نمی شود. البته این در شرایطی است که راهن طلب خود را به موقع ادا کند. در صورتی که بدهکار طلب خود را به موقع پرداخت نکند، مرتهن یا طلبکار می تواند با رعایت شروط عقد و قوانین مربوطه، عین مرهونه را به فروش برساند و طلب خود را از فروش مال وصول کند. 
عقد رهن عقئدی لازم است و جز در موارد مصرح در قانون یا قرارداد فسخ نمی شود. لذا فوت، سفه یا جنون تاثیری در قرارداد رهن ندارد. 
تا زمانی که مال در دست مرتهن است همان طور که گفتیم، مالکیت مال به دست راهن خواهد بود. پس سوال این است که نقش مرتهن چیست؟
مرتهن در حکم امین خواهد بود. بدین معنا که مال مرهونه شبیه امانت در دست مرتهن خواهد بود و ایشان مرتهن محسوب می شود.در صورتی که مرتهن دچار تعدی و تفریط شود مسئول خسارت خواهد بود.
مرتهن تا قبل از ادای دین حق هیچ گنه تصرفی در مال مرهونه را ندارد مگر اینکه راهن این اذن را به ایشان داده باشد. 
وکیل حقوقی گروه وکلای حقوق بشر
جهت اخذ مشاوره حقوقی در خصوص قرارداد رهن باید از وکیل در تنظیم، فسخ و ابطال قراردادها مشاوره دریافت کنید. گروه وکلای حقوق بشر با ارائه خدمات نویت در حوزه قراردادها می تواند بهترین مشاوره حقوقی را برای کسب نتیجه عالی و حفظ منافع شما ارائه دهد.
علاوه بر وکیل متخصص امور قراردادی، وکیل کیفری، تجاری، اداری و جرایم اینترنتی گوشه ای دیگر از دپارتمان تخصصی این موسسه حقوقی است.
جهت ارتباط با وکیل آنلاین گروه وکلای حقوق بشر با تلفن گویای مجموعه تماس حاصل فرمائید تا کارشناسان مجموعه پاسخ گوی شما باشند

                                                          جهت اخذ مشاوره و هماهنگی، آیکون پلتفرم مربوطه را  کلیک نمایید